ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΛΟΓΗ ΣΑΜΑΡΑ

Πριν εξαχθούν κάποια συμπεράσματα για την πρόσφατη εκλογή του κ. Αντώνη Σαμαρά στη θέση του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας, αξίζει να αναφερθεί ότι από μόνη της η εκλογή Προέδρου από τη βάση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι κάτι πρωτόγνωρο, δεδομένου ότι η ΝΔ είναι το μοναδικό ευρωπαϊκό συντηρητικό κόμμα που ακολούθησε αυτή την ανοιχτή διαδικασία. Η εκλογή νέου προέδρου ήταν αποτέλεσμα της δυναμικής που έδωσε η βάση του κόμματος, δυναμική η οποία επέβαλε την αλλαγή του τρόπου εκλογής. Η μαζική συμμετοχή 770.000 περίπου μελών είναι κάτι αξιοσημείωτο και υπερέβη κατά πολύ τις προεκλογικές εκτιμήσεις οι οποίες έκαναν λόγο για 400.000 εκλογείς. Αυτή η κινητοποίηση, η οποία σε πολύ μεγάλο βαθμό ήταν αυθόρμητη, ουσιαστικά ακύρωσε την όποια επιρροή των μηχανισμών. Το γεγονός ότι η ψήφος των νεοδημοκρατών κινήθηκε έξω από τους μηχανισμούς των βουλευτών, φάνηκε κραυγαλέα στη Β’ Αθηνών, όπου από τους 12 βουλευτές της ΝΔ, οι 9 (τουλάχιστον) στήριζαν την κ. Ντόρα Μπακογιάννη. Παρόλα αυτά ο Σαμαράς έλαβε ποσοστό της τάξης του 60%.
Η εκλογή Σαμαρά, εξέφρασε όπως δείχνει και η κάλπη, την επιθυμία των ψηφοφόρων της ΝΔ για ανοιχτή και συμμετοχική λειτουργία του κόμματος. Οι ίδιοι ψηφοφόροι χρέωσαν στη Ντόρα Μπακογιάννη λογικές παρέας και πρακτικές μηχανισμών. Επίσης, οι ψηφοφόροι φαίνεται πως χρέωσαν (και) στην Μπακογιάννη την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες την 4η Οκτωβρίου. Η τέως Υπουργός Εξωτερικών ήταν ένας από τους πλέον έμπιστους συνεργάτες και συνομιλητές του πρώην Πρωθυπουργού. Με λίγα λόγια, στα μάτια των ψηφοφόρων έχει ταυτιστεί ως ένας γνήσιος εκφραστής του συστήματος Καραμανλή, με ότι αυτό συνεπάγεται. Άρα, η επιμονή της κ. Μπακογιάννη να υπερασπίζεται στον ύψιστο βαθμό την κεντρώα, νεοφιλελεύθερη ιδεολογία , η οποία αποτέλεσε την ‘ναυαρχίδα’ της διακυβέρνησης Καραμανλή, αποδείχθηκε μεγάλο σφάλμα. Και αυτό διότι, πρόκειται για μια εξατμισμένη, ξεθωριασμένη ιδεολογία. Αντιθέτως, ο νέος Πρόεδρος της ΝΔ, επένδυσε σε μια ρητορική επανίδρυση του ιστορικού χώρου της παραδοσιακής Δεξιάς. Ο Αντώνης Σαμαράς προσέδωσε στην εκστρατεία του πολιτικά χαρακτηριστικά σε αντίθεση με το απολίτικο, πολυσυλλεκτικό στίγμα που εξέπεμψε η Ντόρα Μπακογιάννη. Οι πολίτες με την επιλογή που έκαναν, έδειξαν ότι απαιτούν από τα πολιτικά κόμματα να ξαναγίνουν φορείς διακριτών πολιτικών προγραμμάτων και προτεραιοτήτων και όχι να ψαρεύουν στα θολά νερά του ‘μεσαίου χώρου’.
Ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο της προεκλογικής αναμέτρησης έχει να κάνει με την περιβόητη πια εκλογή από τη βάση. Εξ’ αρχής, την πρόταση για εκλογή από τη βάση την είχε κάνει ο Δημήτρης Αβραμόπουλος, προτού αποσύρει την υποψηφιότητά του και στηρίξει Σαμαρά. Άμεσα οι Σαμαράς, Ψωμιάδης αποδέχτηκαν την πρόταση. Μόνο η κ. Μπακογιάννη άργησε να πάρει θέση, αν και η ίδια είχε κάνει την ίδια πρόταση το ’96. Όταν τελικά το αποδέχτηκε, μην μπορώντας να κάνει διαφορετικά, ο μέσος μη ταυτισμένος ψηφοφόρος της ΝΔ, θεώρησε ότι περισσότερο σύρθηκε η κ. Μπακογιάννη στην αποδοχή της πρότασης αυτής παρά το πίστευε. Αν μη τι άλλο, σε μια περίοδο που οι πολιτικοί έχουν χάσει αρκετά μεγάλο μέρος της αξιοπιστίας και του κύρους, οι πολίτες δεν θέλουν να προκαλούνται. Πρόκληση και ένδειξη αλαζονείας αποτέλεσε η δημοσιοποίηση εκ μέρους της κ. Μπακογιάννη 1.000 υπογραφών στήριξης προς το πρόσωπό της. Οι κάτοχοι των υπογραφών ήταν βουλευτές και παράγοντες της ΝΔ και οι ψηφοφόροι θεώρησαν πως με αυτή την κίνηση υπεροχής, ένα συνέδριο προσχεδιασμένο φαινόταν στον ορίζοντα.
Ο Αντώνης Σαμαράς εξέφρασε το αίτημα αλλαγής νοοτροπίας και ανανέωσης της ΝΔ. Αυτό το υποστήριξε με πάθος, με σωστό ύφος και με ανεπιτήδευτο λόγο. Μετά από 11 χρόνια πολιτικής απομόνωσης φαινόταν πιο ώριμος και πιο τολμηρός. Από την αρχή απευθύνθηκε στους πληγωμένους ψηφοφόρους της ΝΔ και ταυτίστηκε με κάτι καινούριο το οποίο θα άφηνε πίσω ό,τι πλήγωσε τη συντηρητική παράταξη. Από την άλλη, η Ντόρα Μπακογιάννη επένδυσε στην πολιτική και βιολογική καταγωγή της και πίστευε ότι επειδή παρουσιαζόταν ως το ‘νούμερο 2’ της ΝΔ, θα ήταν κατ’ ανάγκη και η Πρόεδρος. Υποστήριξε εξ’ αρχής ότι ποτέ δεν εγκατέλειψε το κόμμα, θέλοντας βεβαίως έτσι να στοχοποιήσει τους Σαμαρά, Αβραμόπουλο. Αυτές όμως οι λογικές φαίνεται ότι δεν συγκινούν πλέον τους ψηφοφόρους. Εν κατακλείδι, η κ. Μπακογιάννη υποτίμησε το γεγονός ότι η πολιτική είναι ένας μαραθώνιος όπου απαιτούνται μεγάλες αντοχές και όχι ένα απλό κατοστάρι της μιας ανάσας.