ΕΛΠΙΔΑ ΥΠΟ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ

Τελικά μετά από καθυστερήσεις, απαισιοδοξία και αρκετές παρασκηνιακές διαβουλεύσεις, οι αποφάσεις των 27 της Συνόδου Κορυφής της ευρωζώνης έδωσαν στη χώρα μας μια ανάσα. Η χώρας μας, από το δάνειο των 110 δις. Ευρώ που έχει πάρει, κέρδισε την μείωση των επιτοκίων κατά μια μονάδα, καθώς επίσης και την αύξηση του χρονικού ορίου για την απόσβεσή του στα 7,5 χρόνια. Τα μηνύματα πριν από τη Σύνοδο ήταν αρκετά δυσοίωνα, εν τέλει όμως αποφασίστηκε να δοθεί στους υπάρχοντες μηχανισμούς διάσωσης η δυνατότητα να αγοράζουν κρατικά ομολόγα των χωρών της ευρωζώνης. Ακόμα, υπήρξε θετική αντιμετώπιση για την επιβολή φόρου στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές, πρόταση που η Ελλάδα στήριξε από την πρώτη στιγμή. Με τη μείωση του επιτοκίου κατά 1%, η Ελλάδα υπολογίζετε πως θα κερδίσει ένα ποσό περίπου 6 δις ευρώ. Επίσης, η απόφαση που ελήφθη για αγορά κρατικών ομολόγων μπορεί να αποφέρει και μακροπρόθεσμα οφέλη στην Ελλάδα, καθώς αν δεν μπορέσει να δανειστεί από τις αγορές το 2013 θα μπορεί να το κάνει μέσω του μηχανισμού στήριξης με καλύτερους δανειστικούς όρους. Αν όμως αποφασίσει η κυβέρνηση πως η χώρα μας θα έχει αδυναμία δανεισμού από τις αγορές, και κάνει αίτηση για να μπει στον προσωρινό Μηχανισμό Στήριξης, πρέπει να είμαστε όλοι έτοιμοι για ένα νέο Μνημόνιο, το οποίο θα είναι αρκετά πιο δεσμευτικό από το υπάρχον και με όρους αρκετά πιο σκληρούς. Όπως γίνεται αντιληπτό, η Ελλάδα, προκειμένου να μπορεί να εξασφαλίσει άμεση ρευστότητα, αν ο δανεισμός από τις αγορές είναι αδύνατος, βρίσκεται μπροστά στο δίλημμα να αποδεχθεί και ένα πρόσθετο και προφανώς συμπληρωματικό και ασφυκτικότερο Μνημόνιο.
Η Ευρώπη όμως δεν έδωσε εν λευκώ στη χώρα μας την ανάσα που επιζητούσε. Η επιμήκυνση και η μείωση του επιτοκίου σημαίνουν αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Τα περιβόητα 50 δις ευρώ για τα οποία έχουν γίνει ήδη αρκετές συζητήσεις. Η Ευρώπη πιέζει την Ελλάδα προς αυτή την κατεύθυνση, ενώ υπάρχουν και οι γερμανικές πιέσεις που κάνουν λόγο για την ανάγκη να μπει ένα τέλος στην αύξηση του χρέους. Ένα τέλος όμως το οποίο θα αποτελεί συνταγματική δέσμευση για τη χώρα μας. Εκτός από αυτό, οι Ευρωπαίοι διαπραγματεύονται σκληρά για το Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας, το οποίο μαζί με το Μόνιμο Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης, αναμένεται να οριστικοποιηθούν στην εαρινή Σύνοδο Κορυφής που θα πραγματοποιηθεί στις 24-25 Μαρτίου. Στις αγορές έχουν δημιουργηθεί πολύ μεγάλες προσδοκίες σχετικά με τη δυνατότητα του Ταμείου να παρεμβαίνει στις αγορές ομολόγων και ενδεχόμενη αδυναμία συμφωνίας στο τέλος Μαρτίου θα προκαλέσει πολύ σημαντική αποσταθεροποίηση της Ευρωζώνης και θα χαθεί η ευκαιρία για κοινή ευρωπαϊκή οικονομική πολιτική. Μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική όμως, όχι όπως προωθείται με τη συμπίεση των μισθών, με την αποδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων και την κατάρρευση του κοινωνικού κράτους.
Σχετικά λοιπόν με τα αποτελέσματα της Συνόδου, υπάρχουν ανάμεικτα συναισθήματα. Η συμφωνία και κυρίως η δυνατότητα δανεισμού της Ελλάδας απευθείας από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό αποτελεί ασπίδα κατά των κερδοσκόπων και διασφάλιση απέναντι στο ενδεχόμενο χρεοκοπίας. Από την άλλη η ελληνική κυβέρνηση και ειδικότερα ο κ. Παπανδρέου και οκ. Παπακωνσταντίνου πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί και αν τους ζητηθούν νέα μέτρα και περαιτέρω επικαιροποίηση του μνημονίου, θα πρέπει αυτομάτως να ενημερώσουν τους Έλληνες πολίτες. Γιατί ακόμα και τώρα υπάρχει η αίσθηση ότι οι πολίτες δεν ξέρουν όλη την αλήθεια. Ούτε για το πώς έχουμε φτάσει στο χείλος του γκρεμού, ούτε για το τι θα χρειαστεί να πετύχουμε ακόμα για να μην χρεοκοπήσουμε. Ακόμα, η κυβέρνηση πρέπει να αντιμετωπίσει τα δομικά προβλήματα που έχει και ο Πρωθυπουργός να προχωρήσει σε ανασχηματισμό αν δεν μπορεί να σταματήσει τις ασυνεννοησίες, τις ταλαντεύσεις και την αναποτελεσματικότητα μερικών υπουργών του. Τα προβλήματα δεν μπορούν να περιμένουν το πότε θα συντονιστεί το κυβερνητικό επιτελείο. Όσο για την Ευρώπη μπορεί και πρέπει να ασκηθεί κριτική για τον καθυστερημένο τρόπο, με τον οποίο αντιδρά αλλά και για την εμμονή σε μια συντηρητική λογική που υποτιμά την ανάπτυξη. Όμως η Ευρώπη με τις αδυναμίες της, αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία πρέπει να χτίσει η Ελλάδα τις εσωτερικές διαρθρωτικές της αλλαγές. Ο ευρωπαϊκός δρόμος, όσο δύσκολος και κοπιαστικός κι αν είναι, παραμένει ο καλύτερος για τη χώρα μας. Για να έχουν όμως νόημα οι αποφάσεις της Συνόδου και οι περαιτέρω ευρωπαϊκές ενέργειες, πρέπει η κυβέρνηση και τα κόμματα της αντιπολίτευσης να αναλάβουν τις ευθύνες. Η μεν κυβέρνηση να γίνει περισσότερο αποτελεσματική, συμπαγής και γρήγορη και η δε αντιπολίτευση να σταματήσει το λαϊκισμό και να βοηθήσει με πρωτοβουλίες και προτάσεις.