ΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΑΠΕΤΥΧΕ

Μετά από τη Σύνοδο Κορυφής των 17 της Ευρωζώνης, κατά την οποία είχε σχεδόν προαποφασιστεί η μείωση των επιτοκίων δανεισμού καθώς επίσης και η παράταση αποπληρωμής των δόσεων του δανείου, πριν λίγες μέρες πραγματοποιήθηκε η εαρινή σύνοδος κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία επιβεβαίωσε τα παραπάνω που είχαν συμφωνηθεί στις 11 Μαρτίου. Το επιτόκιο δανεισμού θα είναι πλέον στο 4,2%, ενώ τα έτη αποπληρωμής από τα επτά πάνε στα δέκα. Μια σημαντική απόφαση η οποία εγκρίθηκε έχει να κάνει με την αγορά ομολόγων από τον μηχανισμό στήριξης. Οι χώρες που αντιμετωπίζουν και θα συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν προβλήματα δανεισμού από τις διεθνείς αγορές, θα μπορούν να ‘πουλούν’ ομόλογά τους στον προσωρινό μηχανισμό στήριξης, και μετά το 2013 στον μόνιμο μηχανισμό στήριξης. Όποιος βιαστεί να υποτιμήσει την παραπάνω απόφαση, καλό θα είναι να σκεφτεί το πιο τρανταχτό και πιο κοντινό μας παράδειγμα: τη χώρα μας. Η Ελλάδα για το 2012 θα πρέπει εκτός από τα 25 δις. Ευρώ του δανείου, να αντλήσει πολλά περισσότερα χρήματα για να καλύψει τις υποχρεώσεις της. Κάποια από αυτά θα προκύψουν από τη φορολογία, άμεση και έμμεση, από πιθανές έκτακτες εισφορές, από την πάταξη της φοροδιαφυγής, από αξιοποίηση δημόσιας περιουσίας. Το πιθανότερο είναι να χρειάζονται και άλλα χρήματα, και αυτά αρχικά θα αναζητηθούν από τις διεθνείς αγορές. Ακόμα και τότε όμως, παρ’ όλες τις θυσίες των συμπολιτών μας και τη σκληρή οικονομική πολιτική της κυβέρνησης, κατά πάσα πιθανότητα οι αγορές θα είναι ακόμα εχθρικές προς τη χώρα μας και η αγορά ομολόγων από το μηχανισμό στήριξης θα είναι ανακούφιση.
Τα πράγματα όμως δεν είναι τόσο ρόδινα όσο θέλει να τα παρουσιάσει η κυβέρνηση ή όσο έχουμε την ελπίδα να τα βλέπουμε εμείς. Η αγορά ελληνικών ομολόγων από τον προσωρινό μηχανισμό και μετά το 2013 από τον μόνιμο μηχανισμό, θα είναι ουσιαστικά ένα νέο δάνειο, το οποίο θα συνοδεύεται από νέους δεσμευτικούς όρους, ασφυκτικής δημοσιονομικής πολιτικής. Από τη μια μεριά, οι αποφάσεις της εαρινής Συνόδου Κορυφής δίνουν βαθιά ανάσα στην οικονομία μας, καθώς μειώνουν κατά πολύ τις δόσεις για αποπληρωμή των δανείων, και ταυτόχρονα, λόγω της μείωσης του επιτοκίου, η χώρα μας θα κληθεί να πληρώσει λιγότερα τοκοχρεολύσια. Από την άλλη όμως, η κρίση και η επιτήρηση της ελληνικής οικονομίας θα παραταθεί τουλάχιστον μέχρι το 2023. Με άλλα λόγια, οι συμπολίτες μας θα πρέπει να ζήσουν σε μια διαρκή λιτότητα, την ίδια στιγμή που το δημόσιο χρέος θα συνεχίζει να είναι θεόρατο. Άρα μηδέν εις το πηλίκο.
Με όλον αυτό τον αναβρασμό που επικρατεί στην Ευρωζώνη σχετικά με τη δημιουργία του μηχανισμού στήριξης και του συμφώνου για το Ευρώ, ένα πράγμα αρχίζει και φαίνεται καθαρά: Το Μνημόνιο απέτυχε. Οι αποφάσεις των Βρυξελλών για τις "διευκολύνσεις" προς τη χώρα μας αλλά και για οποιαδήποτε άλλη χώρα αντιμετωπίσει παρόμοια προβλήματα, πιστοποιούν την ομολογία αποτυχίας της πολιτικής του Μνημονίου. Η επόμενη ημέρα της Συνόδου φέρνει για τη χώρα μας μια προσωρινή ανάσα, όμως παράλληλα με την επιμήκυνση αποπληρωμής του δανείου φέρνει και την επιμήκυνση της σκληρής λιτότητας, καθώς πλέον στενεύουν ακόμη περισσότερο για την κυβέρνηση τα περιθώρια για απαρέγκλιτη εφαρμογή όσων δεσμεύτηκε ο πρωθυπουργός και το οικονομικό επιτελείο ως αντάλλαγμα της επιμήκυνσης του χρόνου αποπληρωμής των 110 δισ. ευρώ και της μείωσης των επιτοκίων δανεισμού.