ΚΕΝΟ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗΣ, ΔΥΣΑΡΕΣΚΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΣΑΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

Στις εκλογές της 6ης Μαΐου, παρόλο που ήταν ιδιαίτερα κρίσιμες για το παρόν και το μέλλον της χώρας, ψήφισαν πεντακόσιες χιλιάδες λιγότεροι πολίτες από όσους είχαν ψηφίσει το 2009. Η αποχή, η οποία έχει αρκετές αναγνώσεις, ξεπέρασε το 35% , γεγονός ιδιαίτερα ανησυχητικό. Επίσης ένα 19% του εκλογικού σώματος δεν θα έχει τελικά εκπροσώπους στη Βουλή. Για πρώτη φορά στην εκλογική ιστορία της Ελλάδας, 7 κόμματα έχουν ποσοστά ανάμεσα στο 1% και το 3% και δεν θα εκλέξουν ούτε έναν βουλευτή. Η μισή δηλαδή κοινωνία (51%) είτε δεν ψήφισε, είτε ψήφισε κόμματα που δεν θα έχουν βουλευτές στο νέο Κοινοβούλιο. Δημιουργείται με λίγα λόγια ένα τεράστιο κενό εκπροσώπησης, πρωτόγνωρο για το ελληνικό πολιτικό σύστημα. Το κύμα δυσαρέσκειας που φάνηκε ξεκάθαρα στο εσωτερικό του ελληνικού πολιτικού συστήματος δεν συναντάται σε καμία άλλη χώρα της Δ. Ευρώπης. Η πολυσυλλεκτικότητα του κύματος συνιστά τη δεύτερη πρωτοτυπία της ελληνικής περίπτωσης. Η δυσπιστία δεν προέρχεται μόνο από τα «άκρα». Πέραν των ριζοσπαστικών ρευμάτων, σημαντικό τμήμα του δυναμικού δυσαρέσκειας προέρχεται από ομάδες που χαρακτηρίζονται από έναν ήπιο προοδευτισμό ή ήπιο συντηρητισμό και, υπό μια έννοια, βρίσκονται στη συστημική καρδιά της ελληνικής κοινωνίας. Η δυσαρέσκεια προέρχεται από παντού, είναι διακομματική και διαταξική. Είναι εντυπωσιακά και προκλητικά πολυσυλλεκτική. Όσον αφορά τον πάλαι ποτέ κραταιό μεσαίο χώρο, στις πρόσφατες εκλογές έστειλε πολλαπλά μηνύματα. Ήταν λίγο πριν τις εκλογές του 2000 όταν εισήχθη στο πολιτικό λεξιλόγιο της χώρας ο όρος ‘μεσαίος χώρος’. Χρησιμοποιήθηκε αρχικά από αναλυτές και πολιτικούς του χώρου της ΝΔ, όμως έγινε γρήγορα βάση αναφοράς για όλο το φάσμα των αναλυτών της πολιτικής σκηνής. Λίγο αργότερα αποτέλεσε αναφορά και για το ΠΑΣΟΚ. Ο όρος ‘μεσαίος χώρος’ χρησιμοποιήθηκε τότε, στην ουσία ως υποκατάστατο του ‘κεντρώου ανοίγματος’. Ο όρος μέχρι και σήμερα δεν παραπέμπει σε ρητές πολιτικές θέσεις και στόχους, ή ακόμα και σε συμβολικές πολιτικές αναφορές. Επιχειρεί να περιγράψει περισσότερο μια αντίληψη για τα πολιτικά πράγματα, να συγκροτήσει μια σημειολογία μετριοπαθούς πολιτικής συμπεριφοράς και να οργανώσει μια στρατηγική πολιτικών - συμβολικών κινήσεων. Ο μεσαίος χώρος που αποτέλεσε εξ’ αρχής χώρο διαμάχης για ΠΑΣΟΚ – ΝΔ, υπέστη μεγάλο πλήγμα. Αυτό προκύπτει κυρίως από τη δραματική αποδυνάμωση των δυο κατ' εξοχήν κομμάτων που προσδιορίζουν τους χώρους Κεντροδεξιά και Κεντροαριστερά. Ο μεσαίος χώρος στις πρόσφατες εκλογές έστειλε ένα σαφές μήνυμα τιμωρίας ΠΑΣΟΚ – ΝΔ. Η αλματώδης πτώση των ποσοστών τους το δείχνει ξεκάθαρα. Απ’ την άλλη, η εκτίναξη των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν αποτέλεσμα μαζικής αριστερής αφύπνισης του εκλογικού δυναμικού. Το μεγαλύτερο ποσοστό των ψήφων του προέρχεται από ανθρώπους που υπέφεραν τα μέγιστα τα τελευταία δυο χρόνια, από εκείνους που θεωρούν ότι το μνημόνιο όπως εφαρμόζεται οδηγεί σε μονόδρομο αλλά δεν θέλουν σε καμία περίπτωση την καταστροφή της χώρας και την πτώχευση. Με άλλα λόγια, ο μεσαίος χώρος επέλεξε σε ένα σημαντικό του κομμάτι το ΣΥΡΙΖΑ, κυρίως για να είναι συμμέτοχος σε μια πιθανή κυβέρνηση συνεργασίας 3 ή 4 κομμάτων, παρά για να κυβερνήσει αυτοδύναμα. Αυτό το γεγονός οφείλει να το αξιολογήσει ο κ. Τσίπρας και το επιτελείο του διότι οι μέρες περνούν, η ακυβερνησία συνεχίζεται και τα περιθώρια στενεύουν. Αν υπάρξουν επαναληπτικές εκλογές είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα συνεχίσει να μην υπάρχει αυτοδυναμία του πρώτου κόμματος, όποιο και αν είναι αυτό, οπότε η χώρα δεν πρέπει να χάνει χρόνο και οφείλουν τα κόμματα και οι αρχηγοί τους να σταθούν αντάξιοι των περιστάσεων και να λύσουν τα αδιέξοδα και τα προβλήματα που οι ίδιοι δημιούργησαν.