ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ, ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΑΙ ΜΝΗΜΟΝΙΑ

Τις τελευταίες μέρες έχει μπει για τα καλά στην επικαιρότητα η πιθανότητα ύπαρξης φυσικού αερίου μεγάλης αξίας στον ελληνικό χώρο. Αφορμή για το παραπάνω, αποτελεί η απόρρητη έκθεση τριών καθηγητών που έχει στα χέρια του ο κ. Σαμαράς, η οποία αποκαλύπτει το μέγεθος και την αξία του που κρύβεται στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο. Σε αυτήν γίνεται οικονομική εκτίμηση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου που εντοπίζονται νότια της Κρήτης, από τη μελλοντική αξιοποίηση των οποίων το συνολικό όφελος μπορεί να φτάσει τα 270 δισ. δολάρια. Σύμφωνα μάλιστα με τους επιστήμονες, αν στις εκτιμήσεις αυτές συνυπολογιστεί και η πιθανότητα ανακάλυψης πετρελαίου, τότε το συνολικό όφελος εκτιμάται ότι θα εκτοξευτεί στο 1,3 τρισ. δολάρια. Τα σενάρια αυτά χλευάστηκαν και υποτιμήθηκαν από πολλούς, μέχρι όμως τη στιγμή που έκθεση της γερμανικής τράπεζας Deutsche Bank, εκτιμά πως τα υποθαλάσσια αποθέματα φυσικού αερίου ανέρχονται στα 427 δισ. ευρώ. Επίσης, η έκθεση της Deutsche Bank κάνει ειδική μνεία στο γεγονός ότι οι γεωλόγοι εμπειρογνώμονες μιλούν και για την ύπαρξη σημαντικών αποθεμάτων πετρελαίου στην Ελλάδα επιπροσθέτως αυτών του φυσικού αερίου, στο Ιόνιο και το Αιγαίο Πέλαγος. Βεβαίως για την ελληνική κυβέρνηση, η κατάσταση δεν έγινε γνωστή τώρα. Από τον Δεκέμβριο του 2010, συγκροτήθηκε μια ειδική ομάδα εμπειρογνωμόνων για να ερευνήσει τις προοπτικές εκμετάλλευσης του πετρελαίου και φυσικού αερίου στα ελληνικά χωρικά ύδατα. Η ελληνική εταιρεία Energean Oil & Gas άρχισε να επενδύει μεγάλα ποσά σε θαλάσσιες γεωτρήσεις μετά από μια επιτυχημένη, αν και μικρής κλίμακας, ανακάλυψη πετρελαίου το 2009. Έγιναν σημαντικές γεωλογικές έρευνες. Σύμφωνα με τις προκαταρκτικές εκτιμήσεις, η συνολική παραγωγή από την εξόρυξη πετρελαίου στα ελληνικά χωρικά ύδατα μπορεί να υπερβεί τα 22 δισ. βαρέλια στο Ιόνιο Πέλαγος και περίπου 4 δισεκατομμύρια βαρέλια στο βόρειο Αιγαίο. Αυτά βεβαίως είναι γνωστά τόσο στους ευρωπαίους εταίρους μας όσο και στο ΔΝΤ. Η μόνιμη ‘’συμβουλή’’ που μας παρέχεται από τους ξένους τεχνοκράτες και κυβερνητικούς αξιωματούχους είναι να κάνουμε ως χώρα μεγάλες ιδιωτικοποιήσεις. Απαιτούν από την κυβέρνηση να ξεπουλήσει ότι είναι δημόσιο, μεταξύ των οποίων βέβαια, είναι και οι ελληνικές κρατικές πετρελαϊκές εταιρείες, ώστε να μειώσει το δημόσιο χρέος της. Σύμφωνα με τα σχέδια, η ελληνική κρατική εταιρεία φυσικού αερίου, ΔΕΠΑ, θα ιδιωτικοποιήσει το 65% των μετοχών της έτσι ώστε να μειωθεί το χρέος. Οι αγοραστές είναι το πιθανότερο να προέρχονται από χώρες εκτός της χώρας, καθώς είναι ελάχιστες οι ελληνικές εταιρείες οι οποίες, λόγω της κρίσης, θα είναι σε θέση να εκμεταλλευθούν την ευκαιρία. Η συγκυρία λοιπόν μόνο τυχαία δεν είναι: οι περισσότερες Ελληνικές εταιρίες είναι υπό την απειλή της εξαφάνισης, οι δημόσιες επιχειρήσεις κοστίζουν πλέον ψίχουλα, η διαπραγματευτική ικανότητα της χώρας είναι σχεδόν ανύπαρκτη λόγω της οικονομικής ύφεσης και των μνημονίων, και όλα αυτά θα επιτρέψουν σε ξένους ενεργειακούς κολοσσούς να εισέλθουν στην ελληνική αγορά και να εκμεταλλευτούν έναντι πινακίου φακής τα ενεργειακά ελληνικά κοιτάσματα. Ένα επιπρόσθετο πρόβλημα, εκτός από τα παραπάνω, είναι το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν έχει ακόμη ανακοινώσει την ευρεία αποκλειστική οικονομική της ζώνη (ΑΟΖ), όπως οι περισσότερες άλλες χώρες που διεξάγουν γεωτρήσεις για πετρέλαιο. Οι Έλληνες πολιτικοί δεν θεώρησαν ότι υπήρχε ανάγκη μέχρι στιγμής. Η ΑΟΖ παρέχει σε ένα κράτος ειδικά δικαιώματα για την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου στα ύδατά του, σύμφωνα με τη Συνθήκη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), όπως αυτή υπεγράφη στην 3η σύνοδο του ΟΗΕ με αποκλειστικά αυτό το θέμα. Η συνθήκη τέθηκε σε ισχύ τον Νοέμβριο του 1994. Σύμφωνα με την UNCLOS III, μια χώρα έχει δικαίωμα να διεκδικήσει μια ΑΟΖ 200 ναυτικών μιλίων από τις ακτές της. Σύμφωνα με τα παραπάνω, τα συμπεράσματα που βγαίνουν είναι αρκετά σημαντικά για το μέλλον τόσο της χώρας όσο και της ευρύτερης περιοχής: είναι βέβαιο, ότι ο πιθανολογούμενος μεγάλος όγκος κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, θα εξελιχθεί, αν δεν έχει ήδη πάρει αυτό το δρόμο, σε μια ζώνη σύγκρουσης τεράστιων συμφερόντων. Και οι ‘’παίχτες’’ μόνο αμελητέοι δεν θα είναι: ΗΠΑ, Ρωσία, Ε.Ε, Ισραήλ, Τουρκία, Συρία. Τέλος, η Ελλάδα παρόλο που βρίσκεται σε δεινή οικονομική και ενίοτε διπλωματική θέση, θα πρέπει να διεκδικήσει τα δικαιώματά της στον τομέα της ενέργειας. Δεν λέει κανείς ότι ξάφνου θα γίνουμε ενεργειακά ανεξάρτητη χώρα, μιας και όλες οι απαραίτητες διαδικασίες απαιτούν χρόνο, χρήμα , υπομονή και πολιτική βούληση. Απ’ την άλλη όμως, θα πρέπει για μια φορά να εκμεταλλευτούμε τη γεωπολιτική μας θέση. Διότι καθημερινά οι γεωπολιτικές και οικονομικές ισορροπίες μεταβάλλονται και θα πρέπει στις αλλαγές που θα συντελεστούν η χώρα μας να είναι σε θέση ισχύος, και όχι υπόδουλη των εξελίξεων, των συμφερόντων και των μνημονίων.